Bieszczady

Połonina Wetlińska

Połonina Wetlińska to pasmo górskie, położone w Bieszczadach Zachodnich. Wśród turystów cieszy się ogromną popularnością i jest jednym z nachętniej odwiedzanych przez turystów miejsc. Bieszczady to niezwykle dziewicze tereny, kojarzące się z niezmąconą cywilizacją, naturą, świeżym powietrzem i widokami zapierającymi dech w piersiach.

Połonina Wetlińska jest masywem posiadający kilka wierzchołków, natomiast jego kontynuacją jest Smerek. Stoki masywu ze strony południowo - zachodniej są raczej krótkie i opadają stromo lub przechodzą w łagodnie opadające, ku dolinie Sanu, grzbiety. Najwyższe punkty, to na przykład wierzchołek Roh (1255 m.n.p.m) czy Osadzki Wierch ( 1253 m.n.p.m). Te najwyżej położone partie są pokryte bieszczadzkimi połoninami. Natomiast poniżej 1050 metrów rosną lasy bukowe, najlepiej zachowane w dolinie Tworylczyka. Widoki są naprawdę wspaniałe i rozciągają się na duże odległości.

Na Połoninie Wetlińskiej mieści się także najwyżej położone w Bieszczadach schronisko, o nazwie "Chatka Puchatka" (usytuowane na wysokości 1228 m n.p.m.). Rzadkie gatunki roślin, które tu występują, to na przykład, tojad bukowiński, tocja karpacka czy lepnica karpacka. Połonina i sąsiadujący z nią Smerek wzięły swoje nazwy od leżących u ich podnóża wsi. Zostały one nadane jeszcze przez kartografów austriackich.

Połonina Caryńska

Połonina Caryńska to masyw górski, który jest położony pomiędzy doliną Prowczy i Wołosatego. Panorama, widoczna z Połoniny Caryńskiej jest bardzo rozległa i swoim zakresem obejmuje takie masywy jak Wielką Rawkę czy opisywaną Połoninę Wetlińską, a także jedne z najwyższych szczytów po polskiej stronie Bieszczad - Tarnicę oraz Halicz.

Połonina Wetlińska oraz Caryńska to doskonałe miejsce na aktywny wypoczynek nie tylko dla fascynatów górskich wędrówek. Mogą się tu wybrać również osoby zainteresowane pięknymi widokami i nieskazitelnie czystym powietrzem. Ciężko, w całej Polsce, znaleźć tereny, które byłyby bardziej naturalne i równie nieskalane antropogenicznym wpływem. Jest to doskonałe miejsce na wypoczynek dla całych rodzin.

Połoniny są charakterystycznym elementem krajobrazu Bieszczad. Występują jako jedno z trzech pięter bieszczadzkiej roślinności górskiej (obok dolin i regla dolnego) i są porośnięte łąkami wysokogórskimi. Połoniny utożsamiane są z miejscem, z którego można podziwiać jedne z najpiękniejszych widoków górskich w Polsce.

Bieszczady to kilka pasm górskich połonin do których należy Połonina Wetlińska (1255 m. n.p.m.), będąca w jej sąsiedztwie Połonina Caryńska (1297 m. n.p.m.) oraz najwyższy szczyt polskich Bieszczadów, Tarnica (1346 m. n.p.m.).

Połonina Caryńska położona jest między dolinami Prowczy i Wołosatego, nad miejscowościami Brzegi Górne i Ustrzyki Górne. Sama nazwa połoniny pochodzi od słowa "tara", oznaczającego w języku rumuńskim "pole", "ziemię" i oznacza miejsce powyżej uprawianej ziemi (roli).

Masyw Połoniny Caryńskiej ciągnie się około 5 kilometrów i składa się z czterech wierzchołków. Najwyższy z nich, Kruhly Wierch, wznosi się na wysokość 1297 m. n.p.m. Niższe liczą kolejno: 1148, 1239 i 1245 m. n.p.m.

Grzbiet połoniny oznakowany jest Szlakiem Czerwonym (stanowi fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego). Można nim wejść na szczyt od strony Brzegów Górnych lub Ustrzyk Górnych. Na połoninę dostać się można także ze szlaku zielonego z Przełęczy Wyżniańskiej lub z Przysłopa Caryńskiego.

Połonina Caryńska uznawana jest za jedną z najpiękniejszych pod względem widoków i walorów geologicznych oraz przyrodniczych. Ze szlaków można obserwować ślady pobytu zwierząt i śledzić ich tropy. Będąc na szlakach podziwiać można również charakterystyczną dla tego regionu budowę rusztowo-kratową. Podziwiać można kompozycje z piaskowców i łupków z dodatkiem zlepieńców, margli oraz mułowców. To doskonała okazja do obserwacji różnic tektonicznych.

Połoninę Caryńską porasta rzadko występująca w Polsce roślinność. Zaobserwować więc można m.in. zarazę macierzankową, tocję alpejską, turzycę dacką oraz tojada bukowińskiego.

Smerek

Niezwykle pięknym i licznie odwiedzanym przez turystów szczytem w Bieszczadach Zachodnich jest Góra Smerek znanej także pod określeniem Wysoka.

Geologia i topografia

Góra Smerek jest przedłużeniem Połoniny Wetlińskiej, zaś jej główną granicą jest Przełęcz Mieczysława Orłowicza, wznosząca się na wysokości 1075 metrów nad poziomem morza. Od strony zachodniej góra sąsiaduje z Szarym Berdem, zaś od wschodu ogranicza ją potok Kindrat. Drugi grzbiet góry rozciąga się aż po Jezioro Solińskie, uchodząc do doliny Sanu i Solinki.

Szczyt

Wielu turystów przybywających do Bieszczad marzy, aby zdobyć szczyt góry Smerek, jaki wznosi się na wysokość 1050-1100 metrów nad poziomem morza. Cały ten obszar porośnięty jest lasem, zaś na szczycie góry występuje połonina. Charakterystyczne jest to, że góra ma aż dwa wierzchołki, które to od siebie oddzielone są trawiastą doliną zwaną przez miejscową ludność Dołyną. Północny stok góry jest bardzo stromy, zaś południowy i wschodni opada bardzo łagodnie, dlatego istnieje tutaj do pokonania prosta, oznaczona niebieskim kolorem trasa turystyczna. Niezwykle ciekawym miejscem na tym obszarze jest także szczelina tensyjna. Należy także wspomnieć, iż ciekawostką o charakterze historycznym jest to, iż tereny te w przeszłości należały do Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo w Rajskiem.

Turystyka

Z połonin Smereka możemy podziwiać naprawdę piękne i zapierające dech w piersiach widoki. Mamy tutaj wiele panoram widokowych, lecz najważniejszą jest najwyższy szczyt, z którego rozciąga się widok na niemalże całe Bieszczady i góry Sanocko-Turczańskie. Na najwyższy szczyt gór wiedzie tu Główny Szlak Beskidzki, który ma znaczny stopień trudności, dlatego oznakowany jest na czerwono.

Bukowe Berdo

Każdy miłośnik uroczych górskich widoków powinien przynajmniej raz odwiedzić Bukowe Berdo, przepiękny masyw górski położony w Bieszczadach. Granicząc z Bieszczadzkim Parkiem Narodowym urzeka malowniczymi krajobrazami oraz bujną roślinnością i jest jednocześnie najbardziej skalistym szlakiem w całych Bieszczadach. Kulminacją Bukowego Berda jest Krzemień, który wznosi się na wysokość 1311 m n.p.m.

Niezaprzeczalnym atutem Bukowego Berda są przepiękne widoki, które obserwować można z praktycznie każdego miejsca masywu. Krzemień jest doskonałym punktem obserwacyjnym całego pasma Bukowego Berda z licznymi skałami oraz połoniną. Na południowym wschodzie, powyżej Krzemienia, wznosi się Tarnica (1346 m n.p.m.) z charakterystycznym krzyżem ulokowanym na szczycie. Turystów oczaruje także wspaniały widok na Połoninę Bukowską z Kopą Bukowską (1320 m n.p.m.), Haliczem (1333 m n.p.m.) oraz Rozsypańcem (1280 m n.p.m.).

Kolejną przyczyną popularności Bukowego Berda jest stosunkowa łatwość w dostępie do masywu. Dzięki wielu bezpiecznym ścieżkom każdy, nawet początkujący miłośnik górskich wędrówek, odnajdzie się na trasie. Tereny te słyną także z ciszy i spokoju, co sprawia że - podobnie jak całe Bieszczady - masyw Bukowego Berda to idealne miejsce na wypoczynek, wyciszenie się i oderwanie od cywilizacji. Dzięki pięknej roślinności masyw najbardziej urzekający jest jesienią, choć bez wątpienia warto Bukowe Berdo odwiedzić o każdej porze roku. To obowiązkowe miejsce do odwiedzenia przez każdego miłośnika przyrody.

Wetlina

Bieszczady to niewątpliwie jeden z najpiękniejszych zakątków Polski. Uwielbiają go zwłaszcza zwolennicy spokoju, ciszy i wypoczynku w towarzystwie pięknych widoków. Każdy kto ma ochotę obcowania z dziką naturą powinien zdecydować się na wakacje w tym rejonie kraju. Wetlina to wieś leżąca w województwie podkarpackim, w gminie Cisna.

Wieś ta usytuowana jest na granicy Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego i Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Zlokalizowano w niej Dom Wypoczynkowy PTTK, Schronisko Młodzieżowe, hotel, a także wiele innych baz noclegowych oraz lokali ( na przykład wyjątkowo popularna Baza Ludzi z Mgły). W Wetlinie odbywa się również "Jazz w Starym Siole" oraz festiwal reggae. Przebiegają przez nią liczne trasy turystyczne i szlaki wędrowne. Przez Przełęcz Mieczysława Orłowicza dostać się można do Zatwarnicy czy wsi Smerek. Prowadzi ona także do, chyba najpopularniejszej w tych okolicach, Połoniny Wetlińskiej ze znanym schroniskiem o nazwie "Chatka Puchatka". Rozciągające się z niej widoki są naprawdę imponujące, należy jednak uważać na podmuchy silnego wiatru.

Trasa z Wetliny prowadzi także przez Jawornik do Riaby Skały, czyli szczytu znajdującego się w paśmie Bieszczadów Zachodnich, a dokładnie na granicy polsko-słowackiej. Kolejne schronisko studenckie zlokalizowane w tych okolicach to "Koliba". Leży ono w sąsiedztwie węzła szlaków pieszych (wsi Bereżki i Połoniny Caryńskiej oraz Magury Stuposiańskiej). Przez Małą Rawkę, a następnie Wielką Rawkę (1304 metry), z Wetliny, istnieje możliwość dostania się do Ustrzyk Górnych, gdzie znajdują się jedne z najwyższych szczytów Bieszczad - Tarnica (1346 metrów) i Połonina Caryńska (1297 metrów)